متغیرهای پنهان و مشاهده شده

محققان در علوم رفتاری اغلب به مطالعۀ سازه های نظری می پردازند که مستقیماً نمی توان آنها را مشاهده کرد. به این پدیده های انتزاعی، متغیرهای پنهان و یا عامل می گویند. مثال هایی از متغیرهای پنهان در روانشناسی: خودانگاره و انگیزه، در جامعه شناسی: ضعف در آموزش، توانایی کلامی، در اقتصاد: سرمایه داری و طبقۀ اجتماعی می باشد.

به دلیل اینکه متغیرهای پنهان مستقیماً قابل مشاهده نیستند،بنابراین مستقیماً قابل اندازه گیری نمی باشند. در این حالت محقق باید متغیر پنهان را به طور عملیاتی بر حسب رفتاری که معتقد است معرف آن متغیر می باشد، تعریف کند.

در این صورت متغیر مشاهده نشده به متغیری پیوند می یابد که قابل مشاهده باشد و بنابراین اندازه گیری آن را ممکن می سازد. بنابراین ارزیابی رفتار، اندازه گیری مستقیم متغیر مشاهده شده و اندازه گیری غیر مستقیم متغیر مشاهده نشده (یعنی سازه) را ممکن می سازد.

مهم است که اینجا اصطلاح رفتار در یک نگاه خیلی وسیع استفاده می شود تا شامل امتیازاتی برای ابزار اندازه گیری مخصوص باشد. بنابراین مشاهدات ممکن است شامل جواب های گزارش شخصی به یک مقیاس نظری، نمرات یک آزمون موفقیت تحصیلی، امتیازاتی که نشان دهندۀ بعضی از کارها و فعالیت های فیزیکی است، و موارد مشابه باشد.

این نمرات اندازه گیری شده (یعنی اندازه گیری ها) در روش مدل سازی معادلات ساختاری متغیرهای مشاهده شده یا آشکار نام گرفته اند که به عنوان شاخص های سازه اصلی عمل می کنند.

با وجود فرآیند پیوند ضروری بین متغیرهای مشاهده شده و متغیرهای مشاهده نشده، معلوم می شود چرا روانشناسان به محققان پیشنهاد می کنند که در انتخاب مقیاس ارزیابی بسیار محتاط باشند.

اگرچه انتخاب ابزارهای روان سنجی مستلزم اهمیت بیشتری دربارۀ اعتباز همۀ یافته های مطالعه است، چنین انتخابی زمانی که فرض می شود مقیاس مشاهده شده، معرف یک سازه بنیادی باشد، مهم تر است.