فن بازار پانزدهمین نمایشگاه بزرگ دستاوردهای پژوهش و فناوری اینبار با حضور یک گروه آماری

پانزدهمین نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی و فناوری در حالی به پایان رسید که این نمایشگاه برای اولین بار یک گروه آماری را پذیرا بود. گروه آماری که از روز اول حضورش در نمایشگاه فناوری، این سوال رو برای دانشگاهیان بوجود آورده بود که آیا آمار نیز میتواند فناوری و یا دستاوردی پژوهشی داشته باشد. شاید به نظر ما آماری ها سوالی خنده دار به نظر بیاید زیرا که ما تصور میکنیم که پایه ای از هر پژوهش و آزمایشی هستیم. اما متاسفانه این سوال، سوالی بود که در این چند روز از ما (گروه آمار حاضر در نمایشگاه) چندین بار پرسیده شد. اما چرا؟؟ برای شخص من که حداقل 10 سال در دانشگاه آمار خوانده ام واقعا سوالی بزرگ است که چرا داشتن دستاورد جدید در آمار مسئله ای عجیب برای دیگران محسوب میشود. شاید به این دلیل که تصور آنها بر این است که آمار تنها حجم زیادی از روشها و فرمولهاست که بنابه نیاز مورد استفاده قرار میگیرد. اما با نگاه به سایر علوم نیز میتوان این موضوع را برداشت کرد. درصورتی که برای رشته های مهندسی و یا پزشکی همواره نوآوری معنایی پر رنگ و پر اهمیت دارد اما برای آمار نه.

شاید هر کسی دلیلی برای این ذهنیت داشته باشد اما بنده به شخصه فکر میکنم ما شبیه آدمهایی شده ایم که نقشه گنج را بلدیم اما حاضر نیستیم بیل و کلنگ دستمان بگیریم (البته فرض را بر این گذاشته ام که بلدیم، گاهی هم بلد نیستیم و ادعا میکنیم که بلدیم و چون ابزار نداریم پس راه اثباتی هم برای بررسی بلد بودنش نیست). روشهای زیادی بلد هستیم، مدلهای پیچیده ای فیت میکنیم، آزمونهایی انجام میدهیم که بدون شک نتایج قابل اطمینانی دارند، همه اینها نقشه گنج فناوری محسوب میشود. اما متاسفانه بیل و کلنگ را حاضر نیستیم در دست بگیریم و گنج را از دل خاک بیرون بیاوریم. منظورم از بیل و کلنگ همان راه ارتباطی این مدلها و آزمونهای بی نقص است با صنعت و بازار. اما ببینیم در عمل چه اتفاقی خواهد افتاد. یک متخصص IT با چند ساعت صحبت کردن و یا مشاوره گرفتن از ما نقشه گنج را از ما دریافت میکند و چون بیل و کلنگش همیشه آماده است. خیلی ماهرانه نقشه را بکار میگیرد و چون علم بکار گیری بیل و کلنگ را نیز بلد است گنج از آن اوست.

از این توصیف بد من از شرایط بگذریم. من سعی میکنم دستاورد و نتایج حضور این گروه آماری را بصورت خلاصه در زیر بیان کنم.

1. صنعت و بازار از ما نه فرمول میخواهد نه اثبات نه آزمون بلکه از ما راهی برای بکار گیری فرمولهایمان میخواهد که نتیجه ای عملی داشته باشد.
2. از آنجایی که تیم ورک به شدت در میان ما امری عجیب و غریب است. و از طرفی حرف آماری جماعت را هیچ کس نمیفهمد. صنعت و بازار ترجیح میدهد تیم آماری خودش ببرد و بدوزد و برای صنعت فقط نتایج مهم است، به این صورت که اگر یک تیم آماری توانست هزینه های یک سیستم را کاهش دهد و سودش را بیشتر کند به درد میخورد در غیر اینصورت به اصطلاح "مرا به خیر تو امید نیست، شر مرسان".
3. چقدر روشهای آماری جدید پر کاربرد هستند و چقدر ما آماری ها چیزی از این روشهای جدید نمیدانیم در صورتی که همان موضوعات قدیمی هستند که خوانده ایم با کمی تفاوت. بگذارید مثالی بزنم: بحث داده های کلان یا Big Data حداقل در 8 بنر در غرفه های مختلف نمایش داده شده بود و با مراجعه به متخصصین (اکثرا متخصصین کامپیوتری) این غرفه ها متوجه شدم که چقدر چیزهایی که میگویند را خودشان نمیفهمند و من میفهمم اما من نمیتوانم به زیبایی آنها همان حرفها را بزنم.

به صورت کلی مراجعات به تیم آماری که ما باشیم در این چند روز به صورت زیر بود.

1. شرکتی که در زمینه فناورری اطلاعات در حال ساخت سامانه ای برای نوبت دهی دندانپزشکی آنلاین بود و از ما خواسته شد که راهی را برای استفاده کردن از روشهای آماری برای دیتا بیس موجود معرفی کنیم. تصورشان بر این بود که اگر به SPSS وصل شوند مشکلشان حل میشود اما ظاهرا نمیدانستند که این نرم افزار به زودی انها را بلاک خواهد کرد.
2. . کارمند ای تی در بخشی از ........... (بهتر است نگویم کجا) که در حال بکارگیری داده های این سازمان برای پیدا کردن رکوردهای مشکوک بود که البته قرار بر این شد که با هماهنگی های صورت گرفته داده ها بررسی شوند و راهی برای پیدا کردن رکوردهای مشکوک پیدا شود. البته صرفا به این دلیل به ما مراجعه کرده بود که شنیده بود پکیجی در نرم افزار R برای این کار نوشته شده اما راه بکارگیری آن را بلد نبود.
3. تیمی متشکل از متخصصین مهندسی صنایع که در حال نوشتن نرم افزاری برای بکار گیری در داشبورد مدیریتی هر سازمان بودند و مشکلشان در بکار گیری نرم افزار R برای دیتا بیسشان بود.
4. ......

و مواردی دیگری از همین دست که تقریبا میتوان گفت به تعداد انگشتان دست رسید. اما یک ویژگی در مراجعین به ما کاملا مشخص بود و آن هم این بود که همگی داشتند با بکارگیری نرم افزارها و روشهای آماری کسب درآمد میکردند و حالا که به مشکل برخورده بودند سراغی از ما گرفتند. شاید مهمترین نتیجه ای که میتوان گرفت این است که تا زمانی که ما خود مستقیم وارد بازار کسب و کار نشویم نمیتوانیم حرفی برای گفتن داشته باشیم و تنها راه برای ورود به این بازار این است که بتوانیم نیاز صنعت و بازار را درک کنیم و خود آستین بالا بزنیم و صفر تا صد را برویم و نشان بدهیم که ما نیز میتوانیم پا در کفش دیگر رشته ها کنیم. خصوصا پا در کفش ای تی که نیازی اساسی برای هر آماری محسوب میشود.

 

جا داره که از دکتر محمدزاده و دکتر گلعلی زاده و جناب آقای حسینی تشکر فراوان کنم که این موقعیت را برای ما ایجاد کردند که تجربه ای کنیم از دنیای واقعی پژوهش در کسب و کار. از همکاران دیگری که در غرفه همراهی کردن نیز کمال تشکر رو دارم خانم نودهی - خانم آبیار - خانم ناصری - خانم کمره ئی- خانم عبدی - خانم ساسانی و خانم جهانگیری و  ....

در آخر اجازه میخوام که تشکر ویژه بکنم از زبان برنامه نویسی R که با وجودش باعث شد که چند نفری سراغی از ما بگیرند. سپاس از شما خاورزاده [caption id="attachment_554" align="aligncenter" width="1280"] تصویر[/caption]