سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1395

سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1395

 

• سرشماری عمومی نفوس و مسکن چیست؟

سرشماری کامل ترین و موثرترین شیوه جمع آوری اطلاعاتموردنیاز برای برنامه ریزی کشور محسوب می شود. سرشماری عمومی نفوس یعنی شمارش تمامی افرادی که در یک کشور زندگی می کنند. در سرشماری نفوس اطلاعات جمعیت شناختیمهمی در مورد برخی از افراد به طور جداگانهبه دست می آید. در برخی از سرشماری های عمومی نفوس، علاوه بر تعداد افراد و ثبت خصوصیات آنان، اطلاعاتی نیز در مورد مسکن خانوارها و تسهیلات آن گردآوری می شود. این سرشماری ها را سرشماری عمومی نفوس و مسکن می نامند. در سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1395 در مورد افراد، خصوصیاتی هم چون سن، جنس،دین، تابعیت، وضعیت سواد، مدرک تحصیلی، وضع مهاجرت، وضعیت فعالیت، وضع زناشویی و فرزند آوری و پاره ای از اطلاعات دیگر و در مورد واحد مسکونی اطلاعاتی مانند نحوه تصرف واحد مسکونی،مساحت زیربنا و نوع اسکلت و مصالح به کار رفته در واحد مسکونی جمع آوری می شود.

.

• اهداف سرشماری
• هدف کلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن، جمع آوری داده ها و اطلاعات پایه ای درباره تعداد، ساختار و ویژگی‌های عمده افراد جامعه و واحدهای مسکونی کل کشور برای برنامه‌ریزان، سیاست‌گذاران، دولت مردان، پژوهشگران و سایر کاربران است.
• تهیه چارچوب آماری مناسب در زمینه خانوار و مسکن برای اجرای طرح‌های آماری یکی دیگر از اهداف اصلی سرشماری می باشد.
• تاریخچه سرشماری در ایران

.

سرشماری یکی از قدیمی ترین روش‌های جمع آوری اطلاعات برای تصمیم‌گیری است که سابقه‌ی اجرای آن در جهان به 6000 سال قبل برمی گردد. اولین سرشماری عمومی نفوس و مسکن در ایران در سال 1335 توسط اداره آمار عمومی وابسته به وزارت کشور اجرا شد. پس از تاسیس مرکز آمار ایران در سال 1344 ، قانون این نهاد را موظف کرد که هر 10 سال یکبار سرشماری عمومی نفوس و مسکن را اجرا کند. به سال تصویب این قانون، مرکز آمار ایران از  سال 1345 تا سال 1385 هر 10 سال یکبار سرشماری عمومی نفوس و مسکن را اجرا نموده است.

پس از سرشماری سال 1385 بنا به پاره ای از ضروریات و بر اساس مصوبه هیئت وزیران فاصله زمانی سرشماری به پنج سال کاهش یافت. بر اساس این مصوبه، مرکز آمار ایران سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 را اجرا کرد. تاکنون 7 سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1335، 1345، 1355، 1365، 1375، 1385 و 1390 اجرا شده است. در سال 1395 ، مرکز آمار ایران هشتمین سرشماری نفوس و مسکن را اجرا می کند.

.

• چرا سرشماری عمومی نفوس و مسکن مهم است و چه کاربردهایی دارد؟

در سرشماری عمومی نفوس و مسکن، اطلاعات پایه ای درباره تعداد، ساختار و ویژگی‌های عمده افراد جامعه و واحدهای مسکونی کل کشور جمع‌آوری می‌شود. بنابراین نتایج حاصل از آن می‌تواند تصویری از وضعیت موجود جمعیت، نیازمندی‌ها و توانایی‌های آن و هم‌چنین تصویری از وضع واحدهای مسکونی کشور برای برنامه‌ریزان، سیاست‌گذاران، دولت مردان، پژوهشگران و سایر کاربران ترسیم نماید . بر اساس این نتایج برنامه‌ریزان، تصمیم‌گیران و سیاست‌گذاران می‌توانند با تدوین برنامه های توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، کشور را به سمت وضعیت مطلوب سوق دهند و کارشناسان و  پژوهشگران حوزه‌های جمعیت شناختی، علوم اجتماعی و علوم اقتصادی قادر خواهند بود روندهای گذشته جمعیت را شناسایی کرده و مسیر تحولات آن را در آینده تا حدودی پیش بینی کنند.

کاربردهای سرشماری

.

• شناخت جمعیت شهری و روستایی و تدوین برنامه‌های توسعه شهری و عمران روستایی
• شناخت جمعیت درحال تحصیل و نیازمند تحصیل و برنامه ریزی برای تامین مدارس، دانشگاه‌ها و واحدهای آموزشی
• شناخت جمعیت فعال و اندازه‌گیری میزان بیکاری و فعالیت برای همه نواحی و برنامه‌ریزی در جهت تنظیم بازار کار
• تعیین اندازه‌ی جمعیت جوان و سالمند، شناخت ویژگی‌ها و نیازمندی‌های جمعیت جوان و سالمند و برنامه ریزی برای بهبود زندگی جوانان و سالمندان
• شناخت تفاوت‌های اجتماعی زنان و مردان و برنامه ریزی درجهت برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان
• شناخت وضعیت موجود مسکن و شناخت ویژگی‌های آن از جهت کیفیت، ایمنی و رفاه
• برنامه‌ریزی برای توزیع عادلانه منابع، خدمات و کالاهای مصرفی و سایر امکانات و وسایل بین استان‌ها و مناطق مختلف کشور
• تهیه‌ی برآوردها و پیش بینی‌های جمعیتی برای برنامه ریزی‌های دراز مدت توسعه و عمران کشور
• تولید آمارهای اختصاصی و پایه‌ای جمعیت مانند محاسبات مربوط به شاخص‌های مرگ و میر، ولادت و باروری، ماجرت و جابه‌جایی‌های جمعیت
• فراهم ساختن چارچوب‌های آماری لازم برای آمارگیری‌های مختلف
• بهنگام‌سازی نقشه‌های شهری و یا روستایی برای استفاده در طرح‌های آماری و سایر سرشماری ها
• سرشماری 1395 چه زمانی و چگونه اجرا می‌شود؟

.

به منظور کاهش هزینه‌ اجرای سرشماری، برای نخستین بار سرشماری عمومی نفوس و مسکن در کشورمان به دو شیوه‌ی مدرن و الکترونیکی زیر (بدون استفاده از کاغذ) اجرا می‌شود.

1- روش خودتکمیلی و ثبت اطلاعات خانوار با استفاده از اینترنت در سامانه‌ی سرشماری اینترنتی

سرشماری اینترنتی از 3 لغایت 24 مهر ماه سال جاری با مراجعه‌ی سرپرست یا یکی از اعضای مطلع خانوار به سامانه اینترتی سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1395 به آدرس www.sarshomari95.ir و تکمیل فرم خانوار اجرا می‌شود. در ضمن خانوارها برای ویرایش اطلاعات خود می‌توانند از 22 الی 24 مهرماه به سامانه‌ی سرشماری اینترنتی مراجعه و اطلاعات خود را ویرایش کنند.

.

2- روش مصاحبه‌ی حضوری و مراجعه مستقیم ماموران سرشماری به مکان‌های سکونت خانوارها

مصاحبه‌ی حضوری مامور سرشماری با استفاده از تبلت، در این روش مامور سرشماری از 25 مهر الی 25 آبان 1395 به محل زندگی خانوارها مراجعه کرده و از طریق مصاحبه با یکی از اعضای خانوار، اطلاعات موردنظر را جمع‌آوری و در تبلت خود ذخیره می‌نمایند. افرادی که از طریق اینترنتی فرم خانوار خو را تکمیل کرده‌اند مجددا توسط مامور سرشماری نمی‌شوند، بلکه مامور سرشماری تنها «کد آماری» که از طریق سیستم کامپیوتری با پیامک به آن‌ها داده شده است را دریافت نموده و در تبلت خود ذخیره می کنند.

.

• ویژگی‌های متمایز سرشماری 1395 چیست؟

در سرشماری 1395 برای نخستین بار در تاریخ سرشماری‌های ایران به جای پرسشنامه‌ها و فرم‌های کاغذی، امکان مشارکت هموطنان در سرشماری از طریق اینترنت و جمع‌آوری اطلاعات با ابزار الکترونیکی تبلت فراهم شده است. پاسخگویان می‌توانند از طریق اینترنت پرسشنامه‌های سرشماری را تکمیل و ارسال کنند. در این صورت دیگر نیازی به مصاحبه‌ی مامور آمارگیر با خانوار نخواهد بود.

• مدارک مورنیاز پاسخگو هنگام مراجعه مامور

.

به منظور ثبت اطلاعات دقیق هویتی اعضای خانوار، لازم است مدارکی مانند قبض تلفن ثابت یا همراه که کدپستی صحیح منزل مسکونی خانوار بر روی آن درج شده، کارت ملی یا مدارکی که نام و نام خانوادگی، شماره ملی و تاریخ تولد تمامی اعضای خانوار در آن ثبت شده است، قبل از تکمیل فرم سرشماری اینترنتی آماده باشد.

• خانوارهایی که در زمان مراجعه مامور سرشماری در محل زندگی خود حضور ندارند، در سرشماری چه کاری باید انجام دهند؟

خانوارهایی که در زمان مراجعه مامور سرشماری در منزل حضور ندارند، اصطلاحا «خانوار غایب» نامیده می‌شوند. در صورتی که مامور سرشماری به خانواری مراجعه کند که در محل زندگی خود حاضر نباشد، اطلاعیه‌ای تحت عنوان «کارت اطلاعیه خانوار غایب» را در محلی که برای خانوار قابل رویت باشد، قرار می‌دهد. (مثلا کارت اطلاعیه خانوار غایب را با چسب کاغذی بر روی درب منزل یا واحد مسکونی خانوار می‌چسباند). در «کارت اطلاعیه خانوار غایب» علاوه بر برخی راهنمایی‌های مفید، یک کد 12 رقمی تحت عنوان «کد غایب» درج شده است.

از تاریخ 25 مهرماه تا پایان سرشماری، خانوار می‌تواند با استفاده از راهنمایی‌های مندرج در «کارت اطلاعیه خانوار غایب» به سامانه سرشماری اینترنتی که آدرس آن در آن کارت درج شده است، مراجعه نماید و با وارد کردن کد غایب و شماره ملی سرپرست خانوار، فرم سرشماری را برای اعضای خانوار خود تکمیل نماید. برای انجام این کار، لازم است شماره ملی، تاریخ تولد اعضای خانوار و کد پستی محل سکونت خانوار از قبل آماده باشد. در صورتی که خانوار به اینترنت دسترسی نداشته باشد، آن خانوار می‌تواند با شماره تلفن‌هایی که در «کارت اطلاعیه خانوار غایب» وجود دارد، تماس بگیرد تا آمارگیر تلفنی با گرفتن اطلاعات، خانوار را به صورت تلفنی سرشماری کند.

.

• اقدامات تکمیلی برای خانوارهای غایب

در صورتی که این خانوارها به هر دلیلی به اطلاعیه خانوار غایب دسترسی نداشتند و تا پایان سرشماری، مامور سرشماری را ندیده‌اند، لازم است به اطلاعیه‌های ستاد سرشماری در مورد خانوارهای غایب در روزهای پایانی سرشماری که از طریق رسانه‌ها اعلام عمومی می‌شود، توجه نمایند.

• آیا اطلاعات جمع‌آوری شده‌ی خانوارها محرمانه می‌ماند؟

.

بر اساس ماده 7 قانون مرکز آمار ایران، اطلاعات و داده‌هایی که در آمارگیری‌های مختلف از افراد، خانوارها،بنگاه‌های اقتصادی و موسسات مختلف جمع‌آوری می‌شود، محرمانه بوده و تحت هیچ شرایطی در اختیار هیچ فرد یا سازمانی قرار نمی‌گیرد از ازلاعات جمع‌آوری شده صرفا برای تهیه آمارهای کلی و عمومی استفاده می‌شود.

• به چه سوالاتی باید در سرشماری 1395 پاسخ داده شود؟

الف) اطلاعات اعضای خانوار

نام و نام حانوادگی، شماره ملی (کد اتباع خارجی برای خارجیان مقیم ایران)، سن، جنس، دین، تابعیت، وضع سواد، مدرک تحصیلی، وضع مهاجرت، وضع فعالیت، وضع زناشویی و فرزندآوری، پوشش بیمه درمانی و پاره ای اطلاعات دیگر از قبیل شماره تلفن ثابت و همراه سرپرست خانوار

ب) ویژگی‌های مسکن خانوار

آدرس محل سکونت، کدپستی، نحوه تصرف واحد مسکونی، مساحت زیربنا و نوع اسکلت و مصالح به کار رفته در بنای واحد مسکونی

توجه:

مرکز آمار ایران تمام هموطنان عزیز را به مشارکت گسترده در سرشماری اینترنتی دعوت می‌کند. هموطنان گرامی می‌توانند با مشارکت در سرشماری عمومی نفوس و مسکن اینترنتی، خود مامور سرشماری خانوار خویش باشند. مشارکت بالای شما در سرشماری اینترنتی،نه تنها در کاهش هزینه‌های اجرای عملیات میدانی این رویداد ملی، تسریع در انتشار نتایج آن و بهبود کیفیت داده‌های سرشماری موثر است بلکه برای ارتقای جایگاه نظام آماری کشور در صحنه بین المللی نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. در ضمن به آن دسته از خانوارهایی که با استفاده از اینترنت اطلاعات مربوط به خانوار خود را تکمیل کنند به قید قرعه و در انتهای سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1395 جوایزی اهدا خواهد شد، به خانوارهای محترم توصیه می‌شود بعد از تکمیل اینترنتی فرم سرشماری «کدآماری» ارائه شده توسط سامانه را تا زمان قرعه کشی و اهدای جوایز نزد خود نگه دارند.