روش شناسی آماری

.

روش های موجود برای تحلیل داده­های اجتماعی به شدت تحت تأثیر محدودیت های عملی و گاهی اوقات اخلاقی اند که بر گردآوری داده ها تحمیل می­شوند. انجام آزمایش در زمینه های اجتماعی به ندرت امکان پذیر است به همین دلیل و به ناچار باید به داده­ های مشاهداتی اکتفا شود (ولی برای مثال هایی از آزمایش های اجتماعی. فاینبرگ و همکاران(1984)) این موضوع باعث می­شود که ناگزیر اثر عامل های مهم غالبا مخلوط شده و استنباط علّی عملا غیر ممکن می­شود. داده­های اجتماعی به دلیل محدودیت های موجود درباره آنچه که می­توان مشاهده کرد، به صورتی ویژه مستعد دارا بودن مقدارهای گم شده و ناکامل بوده اند.

.

مثلا فرآیندهای اجتماعی در طول زمان تحویل می­یابند به طوری که مشاهده کامل آن طی مدت طولانی لازم است تا تصویری کامل به دست آید. با این حال به دلایل عملی شاید تنها امکان پذیر باشد که چشم اندازی مقطعی در بازه­هایی زمانی که به فواصل زیاد ازهم قرار داند به دست آورد. مثلا، اگر کسی بخواهد توزیع مدت زمان بعضی پدیده ها را که از نظر اجتماعی جالب اند برآورد کند، داده ­هایی که در دست اند احتمال دارد بریده یا سانسور شده باشند.

.

در مواردی که فرآیند تغییر، مثل مطالعلات رشد کودک یا تغییر نگرش­ها مسئله اساسی باشد، گاهی اوقات جمع آوری داده­های طولی با مشاهده افراد خاص طی مدت زمانی طولانی میسر است.

این کار مزیت های بسیار دارد ولی پرهزینه بوده و گاهی به این معناست که نتایج، زمانی که یه طور کامل حاصل شوند فقط ارزش تاریخی پیدا می­کنند. گلدشتاین(1979) راهنمایی مفید برای مشکلات و مسائل موجود در این زمینه فراهم کرده است. اینکه بدانیم آمار چیست، شناسانی روش های آن و ... نیز می تواند در درک بهتر این موضوعات بهتر به ما کمک کند.

.

ویژگی دیگر داده ­های اجتماعی که به شدت روش شناسی آمار اجتماعی را تحت تأثیر قرار داده است، آن است که این داده­ها غالبا هم رسته ای و هم چند متغیّره اند. حتی زمانی که اندازه گیری متغیّرها بر حسب واحدهای زمانی یا پولی میسر باشد، امری عادی است که آن­ها را دارای توزیع های شدیدا چوله بیابیم که برای روش­های نظریه نرمال کتاب­های درسی هیچ مناسب نیستند.

تحلیل چند میغیّره سنتی که شاهد مثال آن اثر اندرسون(1985) است به شدت بر استنباط درباره توزیع نرمال چند متغیّره تمرکز دارد و در نتیجه چندان چیزی درمورد این توزیع ها برای ارائه ندارد.

.

در تحقیقات اجتماعی تأکید بر فنون کاوشگرانه بوده است که حداقل فرض­هایی توزیعی را پذیرفته و قادر به استفاده از داده­های رسته­ای و همچنین داده­های متریک است. این شامل تحلیل خوشه ای، مقیاس بندی چندبعدی، و مولفه­های اصلی است.

شرح مبسوطی درباره استفاده از این قبیل روش­ها در تحلیل نمونه گیری­های پیمایشی در اثر اومورچیرتای و پین(1977) ارائه شده است. مدل­های لگاریتم خطی و روش­های تحلیل ساختار پنهان نیز به­خصوص برای داده­های اجتماعی مناسب­اند.

بسیاری از روش­های آماری استاندارد از جمله آنهایی که بر مبنای مدل خطی کلی استوارند، کاربرد های زیادی در آمارهای اجتماعی پیدا می­کنند، گرچه فرض­های توزیعی غالبا مشکوکند. به همین دلیل روش­های آزاد توزیع نقش مهمی برای ایفا پیدا می­کنند.

منبع: فرهنگ دانشنامگی آمار