رسم نمودار سری زمانی در مینی تب

مقدمه

همانطور که میدانید يک سری زمانی مجموعه مشاهداتی است که برحسب زمان مرتب شده اند. به عبارت ديگر می توان گفت يک سری زمانی عبارت است از داده هايی که از مشاهده يک پديده در طول زمان بدست آمده اند. اولين گام در تجزيه و تحليل يک سری زمانی رسم نمودار آن می باشد. از اين نمودار می توان اطلاعات مفيدی در مورد طبيعت داده ها بدست آورد. اگر مشاهدات يک سری زمانی را در برابر زمان وقوع آنها رسم کنيم نموداری به شکل زير به دست می آيد. مشاهده در زمان است.برای به الگو درآوردن عدم قطعيت در مشاهدات فرض می کنيم برای هر نقطه زمانی،يک متغير تصادفی باشد. بنابراين می توان رفتار را بوسيله توزيعهای احتمال تعيين کرد.

1- شیوه های رسم نمودار سری زمانی در مینی تب

برای رسم نموداريکسری زمانی لازم است که ابتدا داده ها را در يکی از ستون های ميني تب وارد نموده وذخيره کنيد.چنانچه داده مناسب در اختيار نداريد، می توانيد از داده های موجود در خود مينی تب استفاده کنيد. برای اين منظور از منوی file گزينه Open worksheet را انتخاب کرده و سپس روی پوشه dataکليک کرده ويکی از فايلهای آنراانتخاب کنيد.

.

ما در اينجا فايلABCSALES.MTW را انتخاب کرده ايم. استفاده از داده های موجود در مينی تب نمايش فايل abcsales.mtw در پنجره worksheet حال برای رسم نمودار سری زمانی برای متغير Sales از منوی statيا Graph مراحل زير را طی کنيد : Graph > Time Series Plot Stat > Time Series > Time Series Plot با طی هر يک از مراحل فوق پنجره ای به شکل زير باز خواهد شد. در اين پنجره چهار شيوه برای نماش داده ها موجود می باشد. در مورد نمودار سری زمانی ما معمولا شيوه Simple را انتخاب می کنيم. پنجره Time Series Plot

1-1 روشSimple

از اين روش برای نمايش داده ها بصورت ساده استفاده میشود. به عنوان مثال برای نمايش داده های مربوط به متغير Sales به شيوه Simple پس از انتخاب گزينه Simple پنجره مربوطه را به شکل زير تکميل می کنيم. رسم نمودار سری زمانی به شيوه Simple نمودار سری زمانی برای متغير Sales

With Groups 1-2 روش

با انتخاب اين شيوه نمايش می توان علاوه بر مشاهده روند کلی متغير مورد نظر، وضعيت متغير را در گروههای مختلف نيز به تفکيکمشاهده نمود. برای تشريح بيشتر اين روش مثال زير را در نظر می گيريم. مثال فايل ABCSALES.MTW را که در قسمت قبل باز کرديم در نظر می گيريم. کمپانی abc برای امر تبليغات خود در سال 2000 از آژانس تبليغاتی آلفا و در سال 2001 از آژانس تبليغاتی امگا استفاده کرده است. برای بررسی فروش کمپانی در دو سال گذشته تصميم گرفته ايم نمودار داده ها را رسم کنيم.

.

در قسمت قبل با استفاده از شيوه Simple نمودار مقادير فروش(Sales) را در برابر زمان ملاحظه نموديد. اين نمودار فقط يک روند رو به بالا را نشان می دهد و در مورد عملکرد دو شرکت آلفا و امگا چيزی نمیگويد. اما برای نمايش داده ها بصورت With Groups پنجره مربوطه را بصورت زير تکميل می کنيم: پنجره With Groups برای رسم نمودار سری زمانی متغيرSales همانطور که در شکل زيرملاحظه می شود برای دو شر کت تبليغاتی ازعلائم ورنگهای متفاوت استفاده شده است که امکان مقايسه بهتری را فراهم می آورد. نمودار سری زمانی برای متغير Sales به شيوهWith Groups

Multiple1-3 روش

از اين نحوه نمايش می توان برای رسم چندين نمودار در يک نمودار و روی يکديگر(overlaid) استفاده کرد.اين نحوه نمايش امکان مقايسه ای خوبی را در اختيار بيننده می گذارد. مثال فايلSHAREPRICE.MTW را در نظر بگيريد.فرض کنيد شما در دو شرکت abc وxyz صاحب سهام هستيدو میخواهيد عملکرد ماهانه اين دوشرکت را برای دوسالگذشته مقايسه کنيد.برای اين کار بهتر است نمودار مربوط به عملکرد هر دو شرکت را در يک نمودار رسم کنيم تا امکان مقايسه بهتر و آسان تری فراهم شود.

.

بنابراين از منوی Stat گزينه Time Seriesو سپس گزينه Time Series Plot را انتخاب کنيد، حال از پنجره باز شده نوع نمايش داده ها راMultiple انتخاب کنيد. در پنجره باز شده متغيرهای ABCوXYZرا به کادر Series منتقل کنيد. بر روی کادر Time Scale در پايين صفحه کليک کرده و از پنجره باز شده گزينه Calendar را انتخاب کنيد. حال از کادر مقابل آن حالت Month Year را انتخاب کنيد. اين کار برای اين است که مقياس محور بصورت ماه و سال باشد. حال بايد مقادير آغازين را برای ماه و سال در کادر مربوطه وارد کنيد. برای اين کار در کادر مربوطه زير Monthعدد 1 و زير Year عدد 2001 را وارد کنيد. جزئيات بيشتر بعدا در قسمت Time Scale توضيح داده خواهد شد. نحوه تکميل کردن پنجره Time/ Scale نتيجه به شکل زير خواهد بود : نمودار سری زمانی به شيوه Multiple

Multiple With Groups 1-4 روش

از اين نحوه نمايش که ترکيبی از دو حالت قبل است برای نمايش چندين نمودار سری زمانی در يک نمودار و به صورت گروه بندی شده استفاده می شود. مثال فايلENERGYCOST.MTWرا در نظر بگيريد. برای توليد نوعی پلاستيک از دو فرآيند متفاوت استفاده می شود. هر يک از اين دو فرآيند را می توان از دو منبع متفاوت انرژی بنام A وB تغذيه کرد. با توجه به اهميت هزينه استفاده از منابع مختلف انرژی برای اين شرکت مايليم اين مسأله را بيشتر بررسی کنيم. برای اين منظور در نيمه اول ماه از منبع انرژی A و در نيمه دوم ماه از منبع انرژی B استفاده شده است. حال با رسم نمودار هزينه استفاده از هر يک از منابع انرژی, مسأله را بررسی می کنيم.

.

برای اين منظور از منوی Stat گزينه Time Seriesو سپس گزينه Time SeriesPlotرا انتخاب کنيد حال از پنجره باز شده نوع نمايش داده ها راMultiple With Groups انتخاب کنيد. متغيرهای Process 1 و 2Process را به کادر Series منتقل کنيد. در قسمت Categorical variables for grouping (1-3) نام متغير يا متغير های گروه بندی را وارد کنيد که در اينجا متغير گروه بندی Energy Source می باشد. همچنين در پنجره Time Scale گزينه Calendar را انتخاب کنيد و سپس از کادر مقابل آن گزينه DayMonth را انتخاب کنيد.

.

در کادر مربوطه در قسمت Day عدد 1 و در قسمت Monthعدد 3 را وارد کنيد. زيرا مشاهدات مربوط به سومين ماه سال بوده اند. نتيجه نمودار زير خواهد بود: نمودار سری زمانی به شيوه Multiple With Groups همانطور که ملاحظه می شود هزينه انرژی برای فرآيند1 در کل بيشتر است. همچنين در صورت استفاده از منبع انرژی نوع B هزينه های هر دو فرآيند کاهش می يابد. بنابراين استفاده از فرآيند 2 و منبع انرژی نوع B، هزينه های کمتری در بر خواهد داشت. منبع : spss-iran