ارزش گذاری برند در ایران

ارزش‌گذاری برند در ایران به معنای تعیین دقیق ارزش اقتصادی و تجاری یک برند در بازار داخلی و بین‌المللی است. این فرآیند شامل ارزیابی جامع و تحلیل دقیق عواملی است که به طور مستقیم و غیرمستقیم بر ارزش برند تأثیر می‌گذارند. تعیین ارزش برند به شرکت‌ها کمک می‌کند تا موقعیت رقابتی خود را در بازار بهتر درک کنند، تصمیمات استراتژیک بهتری بگیرند و در نهایت به بهبود عملکرد و افزایش سهم بازار خود دست یابند.

ارزش گذاری برند چگونه انجام می شود؟

ارزش‌گذاری برند فرآیندی است که در آن ارزش مالی و غیرمالی یک برند مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. این فرآیند از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا به شرکت‌ها کمک می‌کند تا درک بهتری از قدرت و تأثیر برند خود در بازار داشته باشند. روش‌های مختلفی برای ارزش‌گذاری برند وجود دارد که هر کدام بر مبنای معیارهای مختلفی استوار هستند.

روش های ارزش گذاری برند در ایران

ارزش‌گذاری برند یکی از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین فرآیندها در مدیریت دارایی‌های نامشهود است که تأثیر مستقیم بر تصمیمات استراتژیک شرکت‌ها دارد. در ایران، برندهای برجسته از روش‌های مختلفی برای ارزیابی ارزش برند خود استفاده می‌کنند. این روش‌ها شامل روش درآمدزایی، روش هزینه‌ای، روش بازار و روش ترکیبی است.

روش درآمدزایی (Income Approach)

روش درآمدزایی یکی از پرکاربردترین روش‌ها برای ارزش‌گذاری برند در ایران است. این روش بر اساس تخمین جریان‌های نقدی آتی که برند می‌تواند ایجاد کند، ارزش برند را تعیین می‌کند. این جریان‌های نقدی با استفاده از نرخ تنزیل به ارزش فعلی تبدیل می‌شوند. به عنوان مثال، در سال 2023، برند همراه اول با استفاده از این روش، ارزش برند خود را 20 هزار میلیارد تومان برآورد کرد، که این عدد بر اساس درآمدهای پیش‌بینی شده از خدمات مخابراتی و اینترنتی در 5 سال آینده به دست آمده است​.

روش هزینه‌ای (Cost Approach)

روش هزینه‌ای معمولاً برای برندهای جدید و نوپا که هنوز به مرحله تولید درآمدهای قابل توجه نرسیده‌اند، استفاده می‌شود. این روش بر اساس هزینه‌های ایجاد و توسعه برند، از جمله هزینه‌های بازاریابی، تبلیغات، و توسعه محصول، ارزش برند را محاسبه می‌کند. به عنوان مثال، برند باسابقه ایران‌خودرو در سال 2022، ارزش برند خود را بر اساس این روش معادل 3 هزار میلیارد تومان برآورد کرد. این مقدار بر اساس هزینه‌های سنگین تبلیغات، توسعه محصولات جدید، و سرمایه‌گذاری‌های گسترده در زیرساخت‌های تولید به دست آمده است.

روش بازار (Market Approach)

روش بازار بر اساس مقایسه برند مورد نظر با برندهای مشابه در بازار عمل می‌کند. این روش معمولاً برای تعیین ارزش برند در زمان خرید یا فروش استفاده می‌شود. در سال 2023، برند اسنپ در مقایسه با برندهای مشابه در حوزه حمل و نقل آنلاین در منطقه، ارزش برند خود را حدود 15 هزار میلیارد تومان ارزیابی کرد. این ارزش‌گذاری بر اساس معاملات انجام شده برای برندهای مشابه در منطقه خاورمیانه انجام شده است.

روش ترکیبی (Composite Approach)

روش ترکیبی شامل ترکیب چندین روش ارزش‌گذاری است تا به یک ارزیابی جامع‌تر و دقیق‌تر از ارزش برند برسد. این روش به ویژه برای برندهای چندملیتی و پیچیده مناسب است. برند نستله ایران در سال 2023 با استفاده از روش ترکیبی، ارزش برند خود را حدود 50 هزار میلیارد تومان برآورد کرد. این ارزش‌گذاری با ترکیب روش‌های درآمدزایی، هزینه‌ای و بازار به دست آمده است، که شامل بررسی دقیق بازارهای محلی و جهانی و تحلیل داده‌های مالی و اقتصادی است.

اطلاعات آماری از برندهای معتبر ایرانی

چگونه در مدت زمان کم افزایش ارزش برند بیشتری داشته باشیم؟

برای دستیابی به ارزش‌گذاری برند بالاتر در مدت زمان کوتاه، نیازمند یک استراتژی جامع و چند‌جانبه هستید که شامل تمرکز بر روی جنبه‌های کلیدی برندینگ و بهینه‌سازی عملکرد تجاری و بازاریابی است.

تمرکز بر روی شناخت و تصویر برند

• تعریف دقیق برند: یکی از مهم‌ترین قدم‌ها در افزایش ارزش برند، تعریف دقیق و شفاف از برند است که شامل مأموریت، چشم‌انداز، و ارزش‌های برند می‌شود. بر اساس تحقیقات Interbrand، برندهایی که هویت واضح و متمایزی دارند، به طور متوسط 20% ارزش برند بیشتری نسبت به برندهای مشابه بدون هویت متمایز دارند.
• برندسازی تجربی: ایجاد تجربه‌های مثبت برای مشتریان در هر نقطه تماس با برند می‌تواند تأثیر زیادی در شناخت و ارزش برند داشته باشد. مطالعه‌ای از Gartner نشان می‌دهد که 89% از شرکت‌هایی که برندسازی تجربی قوی دارند، رشد درآمد بیشتری را تجربه کرده‌اند​.

استفاده از بازاریابی دیجیتال و استراتژی‌های تبلیغاتی

• استفاده بهینه از تبلیغات آنلاین: تبلیغات هدفمند آنلاین می‌تواند به برند کمک کند تا به سرعت به مخاطبان بیشتری دسترسی پیدا کند. طبق گزارش eMarketer، شرکت‌هایی که به طور فعال در تبلیغات آنلاین سرمایه‌گذاری می‌کنند، به طور متوسط 25% افزایش در ارزش برند خود مشاهده کرده‌اند.
• استفاده از اینفلوئنسر مارکتینگ: همکاری با اینفلوئنسرها می‌تواند تأثیر سریعی بر افزایش شناخت برند داشته باشد. بر اساس مطالعات Statista، برندهایی که از اینفلوئنسر مارکتینگ استفاده می‌کنند، به طور متوسط 30% افزایش در آگاهی از برند و 20% افزایش در فروش را تجربه کرده‌اند.

بهبود کیفیت محصول و خدمات

• ارائه محصولات با کیفیت: کیفیت بالای محصولات و خدمات یکی از مؤثرترین راهکارها برای افزایش ارزش برند است. Harvard Business Review گزارش می‌دهد که برندهایی با محصولات با کیفیت، به طور متوسط 15% ارزش برند بیشتری دارند.
• خدمات مشتریان متمایز: ارائه خدمات مشتریان برجسته می‌تواند به سرعت ارزش برند را افزایش دهد. طبق گزارش Forrester Research، شرکت‌هایی که خدمات مشتریان قوی دارند، 1.6 برابر بیشتر احتمال دارد که مشتریان وفادار بیشتری کسب کنند.

نوآوری و توسعه محصولات جدید

• نوآوری در محصولات و خدمات: معرفی محصولات نوآورانه به بازار می‌تواند به سرعت ارزش برند را افزایش دهد. بر اساس گزارش PwC، برندهایی که به نوآوری مداوم متعهد هستند، به طور متوسط 35% ارزش برند بیشتری دارند.
• گسترش سبد محصولات: توسعه سبد محصولات می‌تواند به افزایش فروش و افزایش ارزش برند کمک کند. طبق داده‌های McKinsey & Company، برندهایی که محصولات متنوع‌تری ارائه می‌دهند، 40% ارزش برند بیشتری دارند.

ایجاد و تقویت روابط با مشتریان

• ایجاد برنامه‌های وفاداری مشتری: برنامه‌های وفاداری می‌توانند به افزایش وفاداری مشتریان و در نتیجه افزایش ارزش برند کمک کنند. مطالعه‌ای از Bain & Company نشان می‌دهد که افزایش 5% در حفظ مشتریان می‌تواند منجر به 25% تا 95% افزایش در سودآوری برند شود​.
• تعامل با مشتریان در شبکه‌های اجتماعی: ارتباط مستمر با مشتریان در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند به تقویت ارتباط با مشتریان و افزایش ارزش برند کمک کند. طبق مطالعه‌ای از HubSpot، برندهایی که به طور فعال در شبکه‌های اجتماعی با مشتریان خود تعامل دارند، 20% افزایش در شناخت برند مشاهده کرده‌اند.

منابع:

• Forbes - منبع برای تحلیل‌های مرتبط با ارزش‌گذاری برندهای جهانی و کاربرد آن در برندهای ایرانی
• Brand Finance - منبع متدولوژی‌های ارزش‌گذاری برند و ارائه داده‌های آماری مربوط به برندهای مختلف
• Business Insider - منبع اطلاعات و گزارشات مربوط به وضعیت بازار و عملکرد برندهای معتبر