ادبیات پژوهش

ادبیات پژوهش

هنگامی که حوزه ی موضوع یا پرسش پژوهش انتخاب شد، باید با مرور ادبیات پژوهش جایگاه پژوهش مورد نظر را در یک بافت گسترده تر مشخص کرد. ادبیات پژوهش در بر گیرنده مبانی نظری پژوهش اعم از مکتب ها، نظریه ها و دیدگاههای موجود در خصوص موضوع، مسئله یا فرضیه های پژوهش و نیز پیشینه پژوهش است. به دلیل اینکه مطالبی که در ادبیات پژوهش می آید برگرفته از کارهای دیگران چه بصورت مستقیم و چه به صورت نقل قول معنایی، خلاصه، ترکیب و نقد است، پژوهشگر می بایست در زمینه رعایت اصول مستند سازی دقت نماید.

.

استناد درست و دقیق همیشه به معنای قوت کار است و اگر در مطالب برگرفته شده از کار دیگران چه بصورت عمدی و چه به صورت سهوی مستند سازی یا انجام نگیرد و یا درست انجام نگیرد، عمل برداشت کننده سرقت علمی به حساب آمده و در بسیار ی از جوامع مستوجب کیفر است و این عمل همواره از سوی روشنفکران و دانشگاهیان واقعی مورد سرزنش قرار می گیرد. همچنین گاهاً دیده می شود که پژوهشگران و نویسندگان استناد را پا نوشت انجام می دهند . این امر نیز در بسیاری از مجامع علمی مورد پذیرش نیست چون پانوشت مکانی برای توضیح های اضافی و روشن شدن مفاهیم و اصولی است که در باره آن نمی توان در متن توضیح داد و نه مستند کردن.

.

ملاک هایی جهت ارزیابی منابع مورد استفاده بشرح ذیل وجود دارد که لازم است مورد توجه واقع شود.

.

• ارتباط اثر مورد نظر با موضوع یا پرسش آغازین: معمولا در بخش چکیده منبع و در کتاب ها در مقدمه می توان به رئوس مطالب یک منبع پی برد و ارتباط آن را با موضوع پژوهش ارزیابی کرد . بهتر است مرور ادبیات را با منابعی که مستقیم ترین ارتباط را با موضع یا پرسش آغازین پژوهش دارند، آغاز کرد.
• تازگی یا متأخر بودن منبع: بهتر است که بررسی را با جدید ترین منابع و پژوهش ها شروع کرد و با ترتیب زمانی معکوس به پیش رفت. معمولاً در منابع جدید تر به منابع پیشین استناد شده و می توان با مرور آنها به منابع بسیاری دسترسی پیدا کرد.
• مولف اثر مورد نظر: یکی از ملاکهای مهمی که به منبع ارزش و سندیت می بخشد مولف آن است. اگر مولف فردی شناخته شده و معتبر باشد و شما در کار خود از اثر او استفاده نمائید احتمالاً کار با ارزشتر و مقبولتر خواهد بود.
• وجهه یا ماهیت نشریه یا ناشر: در هنگام مطالعه نشریه باید توجه نمود که آیا نشریه مورد نظر یک نشریه دانشگاهی معتبر است یا یک نشریه عمومی. نشریه های دانشگاهی دارای هیأت تحریریه یا ویراستاران با درجه های علمی معتبر می باشند که بر اساس اعتبار مقاله اقدام به چاپ آن می نمایند. پس در استناد نیز ار ارزش بالاتری برخوردارند.
• ماهیت بحث انگیز منبع: توجه نمائید که آیا منبع یا اثر مورد نظر با سایر منابع موافق است یا مخالف و دلایل هر کدام چیست. توجه به این موافقت ها و مخالفت ها نیز می تواند در دسترسی به مطالب ارزشمند کمک نماید.

منبع : spss19