شیوه سنجش پایایی ثبات (آزمون مجدد)

در این روش ابزار اندازه گیری بر روی یک گروه آزمودنی اجرا شده و سپس در فاصله زمانی کوتاهی دوباره در همان شرایط آزمون بر روی همان گروه تکرار می شود. آنگاه نمرات بدست آمده از دو آزمون با یکدیگر مقایسه می شود.

در آزمون مجدد یک ابزار به منظور سنجش میزان ثبات باید چند نکته مهم را رعایت کرد:

۱) شناسنامه دار بودن پرسشنامه ها :

چون هدف از این شیوه مقایسه نمرات نوبت اول و دوم یکایک افراد مورد بررسی است، لذا محقق باید به اطلاعاتی که مشخص می کند هر یک از ابزارهای تکمیل شده متعلق به کدام یک از پاسخگویان است دسترسی داشته باشد. به عنوان مثال، او باید دقیقا بداند ابزاری که توسط پاسخگوی شماره ۳در نوبت اول و نیز در نوبت دوم تکمیل شده است کدام است تا بتواند با مقایسه فرد به فرد تمامی نمرات نوبت اول و دوم ثبات ابزار را مقایسه کند.

۲)رعایت فاصله زمانی دو آزمون :

فاصله زمانی آزمون نوبت دوم از نوبت اول  نباید آنقدر کوتاه باشد که عامل حافظه دخالت کرده و موجب شود افراد با به یادآوری پاسخ های نوبت اول همان واکنش را نسبت به ابزار نشان دهند. و از سوی دیگرفاصله زمانی آزمون نوبت دوم از اول نباید آنقدر طولانی باشد که عامل زمان مداخله نموده و بر اثر افزایش دانش یا تجربه یا تغییر شرایط آزمودنی ها نمرات نوبت دوم تحت تاثیر قرار گرفته و موجب اختلال در ثبات ابزار گردد.

۳) یکسانی ابزار:

محقق باید عینا همان ابزاری را در نوبت دوم به پاسخگویان ارائه نماید که در نوبت اول ارائه نموده است.

او حتی به همان سبک و سیاقی که در نوبت اول با پاسخگویان روبرو شده است، مواجه شود و باید از ارائه هر گونه توضیحات و راهنمایی های جدید خودداری نماید.

۴)یکسانی شرایط محیطی :

شرایط محیطی (نظیز زمان، مکان و…) که پاسخگویان در نوبت دوم به ابزار پاسخ داده اند باید حتی الامکان مشابه نوبت اول باشد.

۵)معرف بودن نمونه :

نمونه مورد بررسی باید معرف جامعه آماری باشد که مقیاس نهایتا بر روی آن اجرا خواهد شد. ضمنا هر چقدر حجم نمونه در هر دو آزمون(که لزوما باید مساوی باشد) بیشتر باشد، خطای استنباط ثبات کمتر و نتایج حاصله قابل اعتماد تر خواهد بود.

۶)کنترل شرایط :

برای اندازه گیری ثبات ابزارهایی که برای سنجش آگاهی طراحی شده اند، بهتر است به جای تکرار سنجش در یک نمونه واحد به انجام آن در دو نمونه جدا ولی حتی الامکان همتاسازی شده(به نحوی که هر نفر از نمونه اول یک همتا در نمونه دوم داشته باشد) اقدام شود، چه در این حالت از تاثیر شرایط بعد از سنجش نخست، که طی آن پاسخگویان درباره نوع جواب ها و درست و غلط بودن آنها با یگدیگر گفتگو خواهند نمود، بر نتایج سنجش نوبت دوم پیشگیری می شود.

۷) رعایت اصول اخلاقی :

محقق نباید در ابتدای بررسی ثبات (به ویژه در مرحله اول ) موضوع سنجش ثبات را با پاسخگویان در میان بگذارد. اما بهتر است پس از اتمام آزمون نوبت دوم این موضوع با پاسخگویان در میان گذاشته شود تا اصول اخلاقی را نیز رعایت نموده باشد.